| Sortie en salles le 7 mars Publié le 25/02/2012 à 06h00 Par pierre penin |
Bayonne
« Pas indigné, horrifié ! »
Le réalisateur Tony Gatlif sera ce soir l'invité du cinéma l'Atalante, où il évoquera son nouveau film « Indignados ». Entretien avec ce « ciné-poète » insurgé.
Tony Gatlif se définit comme un témoin, acquis à la cause des plus faibles de ce monde. (photo martin bureau )
Avec « Indignados », son nouveau long-métrage, le réalisateur Tony Gatlif porte, encore et encore, son regard de « ciné-poète » sur l'injustice du monde. Le mouvement des Indignés en est le résultat bouillonnant et populaire mais à travers lui, ce sont les pauvres, les persécutés, les oubliés, pourchassés, damnés du libéralisme, qui importent au cinéaste. Il sera ce soir (lire par ailleurs) à Bayonne, invité du cinéma l'Atalante.
Pourquoi ce travail sur les Indignés ?
J'avais lu le livre d'Hessel, « Indignez-vous ! » (Indigènes éditions) et je sortais d'une année difficile avec le traitement fait aux Tziganes (1). J'avais envie moi aussi de voir les gens s'indigner, quand les CRS chassaient des gens des terrains vagues.
Diriez-vous que vous vous indignez depuis 30 ans, à travers vos films ?
Oui. Il y a une logique quand je vais vers les Indignés. Ça correspond à mon parcours. J'étais ''anar'' au départ. Quand un peuple se lève, je suis derrière. Mais je ne suis pas indigné aujourd'hui. Je suis horrifié par ce système d'injustice qui broie les êtres. Je crois que le vrai mot d'ordre doit être « occupy » ! Il faut occuper la Concorde, il faut occuper Bayonne !
Votre film mêle les révolutions arabes et le mouvement des Indignés : voyez-vous des ressorts communs ?
Les révolutions arabes sont nées contre des dictateurs. On ne peut pas vraiment parler de dictatures européennes, quoi qu'en Hongrie… En tout cas, pas la dictature d'un homme. Ici, le dictateur, c'est les banques. Voyez le diktat que subit la Grèce. J'y suis allé, j'ai vu et j'ai parlé avec des Grecs.
Ils ne veulent pas payer la dette mais leur gouvernement, qui a eu peur de son peuple et des banques, a reculé au moment d'interroger le peuple par référendum. C'est un constat terrible. Le système et les banques ont bâillonné le peuple. L'argent est le dictateur du monde.
Acceptez-vous d'être qualifié de « réalisateur politique » ?
Je ne fais pas de la politique. Je suis dans le social, dans l'humain. Disons que je suis obligé de faire de la politique, à mon corps défendant. Mais je préfère et préférerai toujours la poésie à la politique.
Vous vous dites « obligé » : le monde façonne votre œuvre et cela a quelque chose de viscéral…
Malheureusement, je ne peux pas faire mon métier sans aborder l'injustice du monde. Je ne peux pas être conscient du pouvoir de l'image et du cinéma sans l'employer à témoigner. Cette injustice me sidère, je ne peux pas m'en extraire.
La poésie peut être un bel instrument de politique…
Regardez Aragon ! La poésie peut soutenir le propos politique. Elle peut soutenir la lutte, être précieuse dans cette bagarre non violente contre l'injustice qui nous concerne tous. Mon film, je le considère comme un « ciné-poème ».
C'est-à-dire ?
Pas un film de propagande pour qui que ce soit. Je ne suis pas le porte-parole des Indignés. D'ailleurs, ce mot finit par sonner étrangement, un peu comme une marque et au final, ce mot finit par me gonfler. Je lui préfère celui d'insurgé. Insurgé, c'est bien.
« Indignados » flirte avec le documentaire sans en être vraiment un…
Mon film n'est pas une analyse. Je ne suis pas quelqu'un qui analyse. Par contre, je suis quelqu'un qui va voir la réalité et s'y confronte. Je montre ce que j'ai vu, ce que je connais. Je suis un témoin. Et je dis « attention ». Je donne un avertissement. Quand vous voyez de toutes l'Europe ou d'Afrique des gens venir travailler dans des champs en Espagne pour deux euros par jour… C'est une guerre, tout ça.
Quel regard portez-vous sur la campagne présidentielle ?
Les hommes et femmes qui s'y affrontent ont une énorme responsabilité car nous sommes d'abord dans une crise humaine. Celui qui devra gérer ce merdier devra être très fort et je doute que les grandes gueules soient les meilleurs pour ça.
Les grandes gueules, comme en Hongrie, vont nous mettre dans la catastrophe. Pour moi, celui qui viendra va devoir connaître le langage du peuple et lui parler sincèrement. C'est à ne pas confondre avec le populisme.
(1) Allusion au renforcement de la législation permettant le démantèlement de campements des communautés nomades, généralement d'Europe de l'est. Tony Gatlif a des racines gitanes, de par sa mère.
Ταινία έναρξης: Το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ Indignados του Τόνι Γκάτλιφ, με θέμα το κίνημα των αγανακτισμένων, ανοίγει την αυλαία του 14ου ΦΝΘ. Με έμπνευση από το μπεστ σέλερ «Αγανακτήστε!» του Στεφάν Εσέλ και συνδυάζοντας μυθοπλασία και ντοκιμαντέρ, ο Γκάτλιφ αναδεικνύει την κοινωνική παθογένεια, το οικονομικό αδιέξοδο και το αβέβαιο πεπρωμένο της Ευρώπης. Οδηγός του, ένα σύμβολο-θύμα του καπιταλισμού: μια αφρικανή μετανάστρια που περιπλανιέται στην Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ισπανία, και συναναστρέφεται με τους «αποκλεισμένους» της ευρωπαϊκής κοινότητας (μετανάστες, άστεγοι), αλλά και με τους αγανακτισμένους κάθε εθνικότητας, που διεκδικούν την ελπίδα για αλλαγή.
Καινοτομία Αγοράς - Πρακτικός οδηγός για ντοκιμαντερίστες: Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσει ένας σκηνοθέτης για μια αποτελεσματική παρουσίαση της δουλειάς του σε ένα
φεστιβάλ; Πόσο καθοριστικό είναι το πρώτο 10λέπτο ενός ντοκιμαντέρ για την τελική του επιλογή; Πώς γίνονται οι διαπραγματεύσεις με ένα κανάλι για την αγορά ενός ντοκιμαντέρ; Πώς ανοίγει ο δρόμος για ένα δημιουργό προς τις διεθνείς συμπαραγωγές και τις χρηματοδοτήσεις από τηλεοπτικούς σταθμούς; Η Αγορά του 14ου ΦΝΘ διοργανώνει μια σειρά συζητήσεων, στις οποίες, διακεκριμένοι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου, θα δώσουν χρηστικές πληροφορίες και πρακτικές συμβουλές στους έλληνες και ξένους ντοκιμαντερίστες. Τον «πρακτικό οδηγό» εγκαινιάζουν η διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ Άλι Ντερκς, ο διανομέας Γιαν Ρόφεκαμπ, ο παραγωγός Πίτερ Γουιντόνικ και η υπεύθυνη αγοράς ξένου προγράμματος του ΣΚΑΙ Ελπίδα Καλλιντέρη. Οι ημίωρες συζητήσεις θα πραγματοποιηθούν από τις 13 έως τις 16 Μαρτίου, στην αίθουσα Excelsior του Electra Palace (17.30-18.00).
Έκθεση: Στη φωτογραφική έκθεση «Urban Survivors», παρουσιάζονται συγκλονιστικά στιγμιότυπα ανθρώπων που ζουν σε παραγκουπόλεις στο Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, την Αϊτή, τη Νότιο Αφρική και την Κένυα, τα οποία υπογράφουν φωτογράφοι του πρακτορείου NOOR. «Urban Survivors» τιτλοφορείται το διεθνές multimedia project των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε συνεργασία με το φωτογραφικό πρακτορείο ΝΟΟR και την εταιρεία Darjeeling Productions, το οποίο φέρνει στο φως τις κρίσιμες ανθρωπιστικές και ιατρικές ανάγκες των ανθρώπων που ζουν σε παραγκουπόλεις ανά τον κόσμο. Η έκθεση, η οποία αποτελεί συνδιοργάνωση του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, με την υποστήριξη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, θα φιλοξενηθεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, Αποθήκη Β1, Λιμάνι. Διάρκεια: 11 - 18 Μαρτίου 2012.
H ταινία έναρξης εντάσσεται στην ενότητα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και η έκθεση, εντάσσεται στις παράλληλες εκδηλώσεις, που, χρηματοδοτούνται μεταξύ άλλων δράσεων του 14ου ΦΝΘ, από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.
Pourquoi ce travail sur les Indignés ?
J'avais lu le livre d'Hessel, « Indignez-vous ! » (Indigènes éditions) et je sortais d'une année difficile avec le traitement fait aux Tziganes (1). J'avais envie moi aussi de voir les gens s'indigner, quand les CRS chassaient des gens des terrains vagues.
Diriez-vous que vous vous indignez depuis 30 ans, à travers vos films ?
Oui. Il y a une logique quand je vais vers les Indignés. Ça correspond à mon parcours. J'étais ''anar'' au départ. Quand un peuple se lève, je suis derrière. Mais je ne suis pas indigné aujourd'hui. Je suis horrifié par ce système d'injustice qui broie les êtres. Je crois que le vrai mot d'ordre doit être « occupy » ! Il faut occuper la Concorde, il faut occuper Bayonne !
Votre film mêle les révolutions arabes et le mouvement des Indignés : voyez-vous des ressorts communs ?
Les révolutions arabes sont nées contre des dictateurs. On ne peut pas vraiment parler de dictatures européennes, quoi qu'en Hongrie… En tout cas, pas la dictature d'un homme. Ici, le dictateur, c'est les banques. Voyez le diktat que subit la Grèce. J'y suis allé, j'ai vu et j'ai parlé avec des Grecs.
Ils ne veulent pas payer la dette mais leur gouvernement, qui a eu peur de son peuple et des banques, a reculé au moment d'interroger le peuple par référendum. C'est un constat terrible. Le système et les banques ont bâillonné le peuple. L'argent est le dictateur du monde.
Acceptez-vous d'être qualifié de « réalisateur politique » ?
Je ne fais pas de la politique. Je suis dans le social, dans l'humain. Disons que je suis obligé de faire de la politique, à mon corps défendant. Mais je préfère et préférerai toujours la poésie à la politique.
Vous vous dites « obligé » : le monde façonne votre œuvre et cela a quelque chose de viscéral…
Malheureusement, je ne peux pas faire mon métier sans aborder l'injustice du monde. Je ne peux pas être conscient du pouvoir de l'image et du cinéma sans l'employer à témoigner. Cette injustice me sidère, je ne peux pas m'en extraire.
La poésie peut être un bel instrument de politique…
Regardez Aragon ! La poésie peut soutenir le propos politique. Elle peut soutenir la lutte, être précieuse dans cette bagarre non violente contre l'injustice qui nous concerne tous. Mon film, je le considère comme un « ciné-poème ».
C'est-à-dire ?
Pas un film de propagande pour qui que ce soit. Je ne suis pas le porte-parole des Indignés. D'ailleurs, ce mot finit par sonner étrangement, un peu comme une marque et au final, ce mot finit par me gonfler. Je lui préfère celui d'insurgé. Insurgé, c'est bien.
« Indignados » flirte avec le documentaire sans en être vraiment un…
Mon film n'est pas une analyse. Je ne suis pas quelqu'un qui analyse. Par contre, je suis quelqu'un qui va voir la réalité et s'y confronte. Je montre ce que j'ai vu, ce que je connais. Je suis un témoin. Et je dis « attention ». Je donne un avertissement. Quand vous voyez de toutes l'Europe ou d'Afrique des gens venir travailler dans des champs en Espagne pour deux euros par jour… C'est une guerre, tout ça.
Quel regard portez-vous sur la campagne présidentielle ?
Les hommes et femmes qui s'y affrontent ont une énorme responsabilité car nous sommes d'abord dans une crise humaine. Celui qui devra gérer ce merdier devra être très fort et je doute que les grandes gueules soient les meilleurs pour ça.
Les grandes gueules, comme en Hongrie, vont nous mettre dans la catastrophe. Pour moi, celui qui viendra va devoir connaître le langage du peuple et lui parler sincèrement. C'est à ne pas confondre avec le populisme.
(1) Allusion au renforcement de la législation permettant le démantèlement de campements des communautés nomades, généralement d'Europe de l'est. Tony Gatlif a des racines gitanes, de par sa mère.
indignados fera l'ouverture du 14ème festival du film documentaire de Thessalonique, du 9 au 18 mars 2012
14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης –
Εικόνες του 21ου Αιώνα
9-18 Μαρτίου 2012
HIGHLIGHTS
Με την αντίστροφη μέτρηση για το 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα να έχει ήδη ξεκινήσει, σας παρουσιάζουμε ορισμένα από τα highlights της φετινής διοργάνωσης:Εικόνες του 21ου Αιώνα
9-18 Μαρτίου 2012
HIGHLIGHTS
Ταινία έναρξης: Το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ Indignados του Τόνι Γκάτλιφ, με θέμα το κίνημα των αγανακτισμένων, ανοίγει την αυλαία του 14ου ΦΝΘ. Με έμπνευση από το μπεστ σέλερ «Αγανακτήστε!» του Στεφάν Εσέλ και συνδυάζοντας μυθοπλασία και ντοκιμαντέρ, ο Γκάτλιφ αναδεικνύει την κοινωνική παθογένεια, το οικονομικό αδιέξοδο και το αβέβαιο πεπρωμένο της Ευρώπης. Οδηγός του, ένα σύμβολο-θύμα του καπιταλισμού: μια αφρικανή μετανάστρια που περιπλανιέται στην Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ισπανία, και συναναστρέφεται με τους «αποκλεισμένους» της ευρωπαϊκής κοινότητας (μετανάστες, άστεγοι), αλλά και με τους αγανακτισμένους κάθε εθνικότητας, που διεκδικούν την ελπίδα για αλλαγή. Καινοτομία Αγοράς - Πρακτικός οδηγός για ντοκιμαντερίστες: Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσει ένας σκηνοθέτης για μια αποτελεσματική παρουσίαση της δουλειάς του σε ένα
φεστιβάλ; Πόσο καθοριστικό είναι το πρώτο 10λέπτο ενός ντοκιμαντέρ για την τελική του επιλογή; Πώς γίνονται οι διαπραγματεύσεις με ένα κανάλι για την αγορά ενός ντοκιμαντέρ; Πώς ανοίγει ο δρόμος για ένα δημιουργό προς τις διεθνείς συμπαραγωγές και τις χρηματοδοτήσεις από τηλεοπτικούς σταθμούς; Η Αγορά του 14ου ΦΝΘ διοργανώνει μια σειρά συζητήσεων, στις οποίες, διακεκριμένοι επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου, θα δώσουν χρηστικές πληροφορίες και πρακτικές συμβουλές στους έλληνες και ξένους ντοκιμαντερίστες. Τον «πρακτικό οδηγό» εγκαινιάζουν η διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ Άλι Ντερκς, ο διανομέας Γιαν Ρόφεκαμπ, ο παραγωγός Πίτερ Γουιντόνικ και η υπεύθυνη αγοράς ξένου προγράμματος του ΣΚΑΙ Ελπίδα Καλλιντέρη. Οι ημίωρες συζητήσεις θα πραγματοποιηθούν από τις 13 έως τις 16 Μαρτίου, στην αίθουσα Excelsior του Electra Palace (17.30-18.00). Έκθεση: Στη φωτογραφική έκθεση «Urban Survivors», παρουσιάζονται συγκλονιστικά στιγμιότυπα ανθρώπων που ζουν σε παραγκουπόλεις στο Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, την Αϊτή, τη Νότιο Αφρική και την Κένυα, τα οποία υπογράφουν φωτογράφοι του πρακτορείου NOOR. «Urban Survivors» τιτλοφορείται το διεθνές multimedia project των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε συνεργασία με το φωτογραφικό πρακτορείο ΝΟΟR και την εταιρεία Darjeeling Productions, το οποίο φέρνει στο φως τις κρίσιμες ανθρωπιστικές και ιατρικές ανάγκες των ανθρώπων που ζουν σε παραγκουπόλεις ανά τον κόσμο. Η έκθεση, η οποία αποτελεί συνδιοργάνωση του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, με την υποστήριξη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, θα φιλοξενηθεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, Αποθήκη Β1, Λιμάνι. Διάρκεια: 11 - 18 Μαρτίου 2012.
H ταινία έναρξης εντάσσεται στην ενότητα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και η έκθεση, εντάσσεται στις παράλληλες εκδηλώσεις, που, χρηματοδοτούνται μεταξύ άλλων δράσεων του 14ου ΦΝΘ, από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire