Cache-cache en Tunisie Κρυφτό στην Τυνησία كشكاش في تونس

نجيب  عبيدي                              

كي  تلعبها  في  صغرك تكبر  وتترب  علاها  وطيح  فيها  والطيح  فيك  وكيما  يقولوا  الي  في  طبة  ما  تتخبى  وعلى  ذكر  التخبية  والكاشكاش   الي هي  لعبة  تتلعب (موش  تلعب  بيها)  يعني  تتخبا  ولاخر  يطلعك  فين,ها  اللعبة  مهمة ياسر  في   تربية  شخصية  برشا  ناس  الي  لعبوها  في  الصغر  وطاحت  فيهم  في  الكبر.

كي تلعب  الكاشكاش في  الصغر  يعني  تنجم  تتخبى  تحت  فرش  ,ورا  الباب ,فوق  السطح,في  الطوالات   ,في  الارموارا...ولا  حتى  في  زك  عبلة  وتخسر كيلقوك  وتربح  كي ميلقوكش اما  لازم  تخرج  في  الخر  مالمخبأ وتعلن  بقائك  على  قيد  الحياة  .

اما  فمة  لعب  من  لعب فمة  الكاشكاش  متع  طلع  انا  فين  وفمة  كشكاش  متع  هاني  قدامك  طلع  انا  شكون ,وبعد السباة  العميق طيلة  عهد  بن  علي  قرروا  الوخيان(الجماعة,السلفيين,الشلفيين,...)بشن  هجومات  على  الجامعات  في  تونس  دفاعا  على  حرية  التكشكيش  يعني  حرية  البنات  في  التخبية  وراء  النقاب  الاسود  داخل الكلية   وزاد  بجامع  للصلاة وبدات  لحكاية  في  كلية  الاداب  سوسة  وتوا  كلية منوبة  وجندوبة وكان  ذلك  تحت  اشراف  فيلق  شلف  الي  هدو  على  الاساتذة  والعميد  داخلين  وخارجين  في  الحلة  وكشاكشهم  مكشكشه بالبراقع  والقمصان  والنايك  والاديداس  و"التايك بير"   والصلاة على  النبي والشعب  مسلم  ولا  يستسلم,انا  مشا  فيبالي  يلعبو ,قلت  يطلعوش  يحبوا  يعملوا  كيف  في  الرسالة  ياخي  الجماعة  طلعت  تلعب  في  لعبة  الحلاب(لعبة  اخرى تو  نحكو  عليها  في  مناسبة  قادمة المهم  الهدف  منها  اتمسكن  حت تتمكن) .

كيف  ولات  لحكاية  لعب  ماسط  تلمت  الطامة  والعامة وقالو  "ملا  لعب!!!!"  ونددوا  بالتكشكيش  الي  ماعندوش  مبرر وبدات  التحليلات  والتعليقات ومواقف  النقابات  وفمة  حتى  شكون  قال  الي  وراء  الجماعة  فما  شكون  متخبي  لغاية  في  نفس  يعقوب   كانك  علي  انا  اقترحت  نعملو  هجرة  عكسية  يعني  في  بلاسط  الي  باش  يصلي  في  الجامع  يجي  للكلية  والي  باش  يقرى  في  الفاك  يمشي  للجامع  وهكاكا  نلعبو  قطاطس  وفيران ويحضر  ميغالو  يغيب  سوسان.

Najib Abidi

Traduit par Tafsut Aït Baamrane

Quand tu y as joué enfant, cela te marque  à vie. Pour ceux qui ont joué à cache-cache dans leur enfance, cela les suit toute leur vie, et comme dit le proverbe, “celui qui est dans la parcelle, ne se cache pas”.  Ce jeu – qui n’est pas la gaudriole – est important pour constituer ta personnalité. Le cache-cache, ça veut dire : tu te caches et l’autre doit découvrir où tu es.

Jouer à cache-cache dans l’enfance, cela veut dire que tu peux te cacher sous le lit, derrière la porte, sur le toit, dans les toilettes,  dans l’armoire…et même dans le cul d’Abla (au diable vauvert). Tu as perdu si tu es découvert, sinon tu gagnes. Mais dans tous les cas, à la fin, tu sors  et tu fais coucou.

Mais il y a jeu et jeu. Il y a le cache-cache où tu découvres où je suis et celui où je suis devant toi et tu découvres qui je suis. Après un long roupillement durant l’ère Ben Ali, les frérots – Jamaa Islamiya, salafistes, chalafistes*- ont décidé de passer à l’attaque contre les unversités  tunisennes en défense du cache-kich, c’est-à-dire la liberté pour les filles de se cacher derrière des niqabs noirs, et pour revendiquer des mosquées dans les facultés. L’offensive a commencé à la Faculté des lettres de Sousse et s’est étendue aux facultés de La Manouba (Tunis) et Jendouba, sous la direction d’un escadron chalaf, qui a menacé les profs et  les doyens par des vociférations sans queue ni tête faisant mousser leurs barbes. Avec leurs burqas et leurs qamis, leurs nikes et leurs adidas et leurs “take beer“**. Et “la prière pour le Prophète” et “le peuple musulman ne se soumet pas”***.

Moi, j’ai cru qu’ils jouaient. Peut-être voulaient-ils rejouer le film “Rissala” ?****Mais il s’est avéré que le jeu que ce groupe jouait est le jeu du haleb (pichet), dont nous parlerons une autre fois. Son principe est celui de la tactique du  grignotage pour prendre le contrôle.

Quand le jeu est devenu dangereux, les gens venus de partout se sont rassemblés pour dire : ”Ce n’est plus de jeu“ et ils ont dénoncé le cache-kich “qui n’a pas de raison”*****. Les analyses, les commentaires, les points de vue syndicaux ont alors fusé. Il y a même ceux qui disent qu’il y a des gens cachés derrière ces groupes, avec des buts dans l’esprit de Jacob******.
Quant à moi, j’ai proposé de faire une migration croisée : s’ils veulent prier dans les universités, allons étudier dans les mosquées. Comme ça, on jouera au chat et à la souris, ou encore à “Yahdar Migalo, Yaribou Susan”*******.

NdT

*Chalafiste : néologisme de l’auteur pour désigner les policiers affublés d’une barbe pour jouer aux salafistes.

** Jeu de mots : les salafistes répondent en chœur “Allahou Akbar “ au cri lancé par leur chef de chœur, “Takbir”.

***Slogan islamiste qui est un jeu de mots, muslim signifiant “soumis”.

**** Film de Mustapha Al Aqqad sur la vie du Prophète Mohamed, interprété par Anthony Quinn.

***** Allusion à une phrase de Ben Ali en janvier 2011 , disant que les policiers qui avaient tiré ”maandouch moubarâ“, n’avaient pas  de raisons de le faire.

******L’esprit de Jacob désigne quelqu’un qui a des buts inavoués. 
******* Célèbre chanson d’un dessin animé télévisé mettant en scène Migalo le chat et Susan la souris, qui ont des problèmes de cohabitation.

Εάν  έπαιζες κρυφτό  όταν ήσουν παιδί, σου έχει σημαδέψει  τη ζωή. Όσοι έπαιξαν στα παιδικά τους χρόνια, τους ακολουθεί για πάντα , και όπως λέει  η παροιμία, «αυτός που  σημαδεύεται, δεν κρύβεται." Αυτό το παιχνίδι –που  δεν αστειεύεται –παίζει ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας. Παίζω κρυφτό, σημαίνει: να κρύβεσαι , και ο άλλος να πρέπει να  ανακαλύψει που βρίσκεσαι.  

Το να παίζεις κρυφτούλι στην παιδική ηλικία,  σημαίνει ότι μπορείς να κρυφτείς  κάτω από το κρεβάτι, πίσω από την πόρτα, στη στέγη, στο μπάνιο,  στο ντουλάπι ... και ακόμα,  κάτω από τα φουστάνια της  Άμπλα (και όπου διάολο θέλεις ). Χάνεις εάν σε βρουν , αλλιώς κερδίζεις. Αλλά σε κάθε περίπτωση, στο τέλος,  βγαίνεις και κάνεις  κούκου.

Αλλά υπάρχουν  παιχνίδια και παιχνίδια  .Υπάρχει το κρυφτούλι , στο οποίο  ανακαλύπτεις που βρίσκομαι ,  αλλά και εκείνο   που στέκομαι  μπροστά σου και ανακαλύπτεις ποιός είμαι.  Μετά από μία  μακρά περίοδο νάρκης  ,  την εποχή του Μπεν Αλί, τα αδερφάκια – Τζαμάα Ισλαμίγια,(Jamaa Islamiya),  σαλαφιστές (salafistes), και   ψευτο-σαλαφιστές (chalafistes )*- αποφάσισαν να περάσουν στην  επίθεση ,κατά των πανεπιστημίων της Τυνησίας, που αντιστεκόταν στο ‘’cache-kich’’, δηλαδή στην ελευθερία  των κοριτσιών  να κρύβονται πίσω από τα μαύρα νικάμπ (niqabs), και στην απαίτηση για  τζαμιά στις σχολές. Η επίθεση ξεκίνησε στη Φιλοσοφική Σχολή της Sousse και εξαπλώθηκε  στις σχολές της  Manouba (Τύνιδα) και της Jendouba, με την καθοδήγηση μιας ομάδας  ψευτο-σαλαφιστών , η οποία απείλησε τους καθηγητές και τους κοσμήτορες φωνασκώντας   ασυνάρτητα , τιμώντας έτσι τα γένια  τους! Με τις μπούργκες τους και τα  καμί (qamis) τους  ,τα αθλητικά νάικ τους και τα αντίντα τους και το ‘’ πιάστε μια μπύρα ‘’ **. Και επίσης ,με την   «προσευχή στον Προφήτη» και την επωδό « ο μουσουλμανικός λαός  δεν υποτάσσεται. "***.

Εγώ, νόμιζα  ότι έπαιζαν.  Ίσως να ήθελαν  να γυρίσουν  ξανά την ταινία "Rissala" ?****, όμως, αποδείχθηκε ότι το παιχνίδι ,που αυτή η ομάδα έπαιζε,  ήταν  το παιχνίδι της  haleb (στάμνας ), για το οποίο θα συζητήσουμε μια άλλη φορά. Η φιλοσοφία της ,όμως ,στηρίζεται στην  τακτική του ροκανίσματος ,με σκοπό να αναλάβει  τον έλεγχο.
Όταν το παιχνίδι έγινε  επικίνδυνο, μαζεύτηκε κόσμος από παντού για να πει: "Δεν είναι πλέον παιχνίδι.» και κατήγγειλαν το  ‘’cache-kich ‘’, το οποίο δεν είχε  κανένα λόγο γίνει "*****.  Οι  αναλύσεις , τα σχόλια, οι συνδικαλιστικές απόψεις  εξανεμίστηκαν.  Υπάρχουν όμως και κάποιοι που λένε ότι υπάρχουν άνθρωποι πίσω από αυτές τις ομάδες, με  σκοπούς  σύμφωνους  με το πνεύμα του Ιακώβ ******.

Όσο για μένα, πρότεινα να γίνει μια  τράμπα : εάν θέλουν να  προσεύχονται στα πανεπιστήμια, ας πάμε να σπουδάσουμε  στα τζαμιά. Με αυτόν τον τρόπο θα παίξουμε τη γάτα και το ποντίκι, ή το  "Yahdar Migalo, Yaribou Susan "*******.

Σημειώσεις


* Chalafiste: νεολογισμός του συγγραφέα για να περιγράψει   αστυνομικούς που φορούν  γενειάδα για να παραστήσουν τους σαλαφιστές.
** Λογοπαίγνιο : οι σαλαφιστές απαντούν εν χορώ  ,«Allahu Akbar», στην επίκληση "Takbir", του αρχηγού της χορωδίας  τους.
*** Ισλαμικό σύνθημα που είναι λογοπαίγνιο, muslim σημαίνει "υποταγμένος ".
**** Ταινία του  Μουσταφά Αλ Aqqad για τη ζωή του προφήτη Μωάμεθ, που υποδύεται  ο Άντονι Κουίν.
***** Υπαινιγμός σε  μια φράση του Ben Ali, τον Ιανουάριο του 2011, όταν είπε ότι οι αστυνομικοί που πυροβόλησαν  "maandouch moubarâ" δεν είχαν κανένα λόγο να το κάνουν.
****** Το πνεύμα του Ιακώβ αναφέρεται σε κάποιον που έχει ανομολόγητους  σκοπούς.
******* Διάσημο τραγούδι από τηλεοπτικά κινούμενα σχέδια  , που παρουσιάζουν τα προβλήματα συμβίωσης,  μεταξύ του γάτου Μιγκαλό και της ποντικίνας Σούζαν.

  Μεταφρασμένο από την  Anna Coccali Άννα Κόκκαλη, Τλαξκάλα